Inhoudsopgave
- Hulpvragen
- Waarom moet ik deze vraag beantwoorden?
- Hoe kan ik deze vraag beantwoorden?
- Wie kan mij hierbij helpen?
Hulpvragen
- Wie hebben direct of indirect belang bij het betreffende vraagstuk?
- Wie beschikken er over relevante kennis over en ervaring met het vraagstuk?
- Op welke wijze ga je belanghebbenden in de verschillende fasen van het beleidstraject betrekken?
Waarom moet ik deze vraag beantwoorden?
Bij het maken van beleid, heb je in alle fasen van het proces anderen nodig. Het kan hier gaan om interne collega’s, maar ook externen. Hoe je die betrekt bepaal je vooraf, want dat kan per geval verschillen. Dat je anderen betrekt doe je bijvoorbeeld om kennis te verzamelen over het vraagstuk, steun te verwerven of het perspectief vanuit de praktijk/uitvoering in kaart te brengen. Om het beleidsproces goed te kunnen regisseren is het van belang om zo vroeg mogelijk de relevante invalshoeken en daarbij behorende belanghebbenden in kaart te brengen. Daar begin je mee met behulp van een omgevingsinventarisatie. Gedurende de verschillende fases in de beleidsontwikkeling kijk je telkens opnieuw op welke wijze belanghebbenden betrokken worden, en zul je ook nieuwe inzichten verwerven over belanghebbenden en hun verbinding met en rol in het vraagstuk.
Denk in elk geval aan de volgende actoren:
- Burgers (zie voor hulp de methoden onderaan de pagina):
- De doelgroep;
- Burgers die de overheid het hardst nodig hebben;
- Maatschappelijk middenveld (vakbonden, belangenorganisaties etc.);
- Bedrijven (individuele bedrijven, brancheverenigingen, werkgeversbonden);
- Andere ministeries;
- Uitvoeringsorganisaties;
- Decentrale overheden;
- Toezichthouders;
- Caribisch Nederland;
- Rechtspraak;
- ICT-dienstverleners;
- Internationale gremia.
Denk daarnaast bij het betrekken van interne collega’s in ieder geval aan:
- (Wetgevings-)juristen;
- FEZ-collega’s;
- CIO-office;
- Gedragsdeskundigen;
- Collega’s bij de kennisdirecties;
- Collega's van de communicatieafdeling.
Bepaal bij elk van de vijf hoofdvragen op welke wijze je bovenstaande actoren betrekt bij het maken van de juiste afwegingen. De handreikingen onder elke vraag helpen je daarbij.
Hoe kan ik deze vraag beantwoorden?
- De handreikingen van het Projectmanagement Programmamanagement AdviesCentrum (PPAC) van het ministerie van Justitie en Veiligheid helpen je om op te starten met een omgevingsinventarisatie. Nadat je de omgevingsinventarisatie hebt uitgevoerd hebt de omgevingsconsultatie je te verdiepen. Met de bloemlezing kun je de opgehaalde resultaten vervolgens structureren en toegankelijk presenteren.
- Het kennisknooppunt Participatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bevat informatie en kennis rondom het ontwerpen, uitvoeren, begeleiden en evalueren van participatieprocessen.
- Het programma grenzeloos samenwerken heeft als een van haar kernwaarden mensgericht werken. Kijk voor inspiratie en voorbeelden op de website van het programma grenzeloos samenwerken.
- Wanneer decentrale overheden relevant zijn voor het vraagstuk helpt de Uitvoerbaarheidstoets Decentrale Overheden (UDO) je op weg.
- De interactieve Leidraad Factor C kan je helpen een actorenanalyse en krachtenveldanalyse te maken. Let wel op dat deze leidraad zich primair richt op communicatie.
Om burgers te betrekken kun je onderstaande methodieken verkennen. Een deel hiervan is specifiek ontwikkeld voor lokale overheden maar kan op nationaal niveau ook van meerwaarde zijn.
- Handreiking Werksessie participatieaanpak van ambitie tot vormgeving (Kennisknooppunt Participatie);
- De ParticipatieWijzer is een afwegingskader voor burgerparticipatie en helpt gemeenten kiezen voor de juiste mix van participatiemethoden;
- De inspiratiegids Digitale participatie DiAmant 7: De Inspiratiegids Digitale Participatie bevat tips, praktijk voorbeelden en een overzicht van digitale instrumenten die kunnen helpen bij digitale participatieprocessen.
- E-learning over Burger- en Overheidsparticipatie (VNG).
Wie kan mij hierbij helpen?
- Grenzeloos samenwerken
- Interdepartementale Werkgroep (stakeholder)Participatie
- PPAC (Projectmanagement, Programmamanagement, AdviesCentrum)
ppac@minjenv.nl - Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Afdeling democratie
Laatst gewijzigd op: 17-5-2023