In de paragraaf Advies en consultatie ga je in op de uitgebrachte adviezen over het wetsvoorstel en de onderwerpen die bij de consultatie aan de orde zijn gekomen. Ook ga je in op inbreng van organisaties of belanghebbenden, waaronder van uitvoeringsorganisaties of toezichthouders, die zij, los van de consultatie, tijdens de totstandkoming van het wetsvoorstel hebben gedaan. Ga alleen op de reacties in voor zover die reacties daadwerkelijk een rol hebben gespeeld in de ambtelijke en politieke besluitvorming, dus ook als ze niet volledig zijn overgenomen. Hierbij vermeld je ook wat er met de reacties is gedaan.
Er kunnen bijvoorbeeld gevraagde en ongevraagde adviezen worden gegeven door:
- adviesinstanties, zoals de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) (artikel 36, vierde lid, van de AVG), de Algemene Rekenkamer (artikel 7.40 van de Comptabiliteitswet 2016), de Raad voor de rechtspraak (artikel 95 van de Wet op de rechterlijke organisatie), het Adviescollege ICT-toetsing (artikel 7 van de Wet adviescollege ICT-toetsing) en het Adviescollege toetsing regeldruk (artikel 2 van het Instellingsbesluit Adviescollege toetsing regeldruk);
- georganiseerd overleg en organisaties van belanghebbenden, bijvoorbeeld de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) (artikel 114 van de Gemeentewet) en het Interprovinciaal overleg (IPO) (artikel 112 van de Provinciewet), de bestuurscolleges van Caribisch Nederland (artikel 209 van de Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba) en veldorganisaties en vakbonden. Denk ook aan inbreng van georganiseerde lobbyorganisaties zoals Aedes, VNO-NCW en Bovag, en lobby- en public affairskantoren;
- respondenten in een internetconsultatie.
Aandachtspunten
- Ga goed na wat de hoofdlijnen zijn van de uitgebrachte inbreng, adviezen en reacties. Bedenk of je die hoofdlijnen themagewijs weergeeft of per inbreng, advies of reactie. Uitvoerings- en handhavingstoetsen van uitvoerders en toezichthouders (bijv. departementale inspectiediensten of de Autoriteit Consument en Markt (ACM)) kunnen aan de orde komen in de paragraaf Uitvoering en de paragraaf Toezicht en handhaving. Als je die toetsen elders bespreekt kun je hier volstaan met een verwijzing.
- Ga in op wie heeft geadviseerd of inbreng heeft geleverd, wat de reacties waren en wat met deze reacties is gedaan. Ga ook in op eventuele specifieke vragen die bij een gevraagd advies zijn gesteld. Als op hoofdpunten van een krachtens wettelijk voorschrift uitgebracht advies wordt afgeweken wordt dit gemotiveerd (Ar 4.44, derde lid).
- Overweeg of het wenselijk is (meestal meer informeel) ontvangen inbreng bij de voorbereiding van het wetsvoorstel in een aparte (deel)paragraaf op te nemen voorafgaande aan een paragraaf met formeel ontvangen adviezen en reacties.
- Overweeg of het wenselijk is om in het kader van transparantie ook te vermelden met welke partijen overleg is gepleegd zonder dat dat daadwerkelijk invloed heeft gehad op het ambtelijke en politieke besluitvormingsproces.
- Vermeld of internetconsultatie heeft plaatsgevonden en zo niet, waarom niet. Beschrijf wat de consultatie heeft opgeleverd, bijvoorbeeld een vermelding van de respondenten en hun zienswijze en wat hiermee is gedaan in het voorstel. Het is niet nodig om de reacties uit de internetconsultatie woordelijk over te nemen. Wel is het wenselijk inzicht te bieden in het aantal ontvangen reacties, de aard van de daarin verwoorde opmerkingen en de gevolgen die hieraan zijn gegeven in het voorstel.
- Indien voor de totstandkoming van een regeling een bijzondere procedure wettelijk is voorgeschreven, wordt aan het volgen daarvan in de toelichting aandacht geschonken (Ar 4.44, tweede lid). Dit geldt in het geval van algemene maatregelen van bestuur en ministeriële regelingen bijvoorbeeld ook bij het volgen van een voorhangprocedure.
- De reactie op het advies van de Afdeling advisering van de Raad van State vindt plaats in het nader rapport. Daarop ga je in de paragraaf Advies en consultatie dus niet in.
Voorbeelden
- Kamerstukken II 2021/22, 36130, nr. 3 (paragraaf 12, incl. een weergave van inbreng partijen in de verschillende totstandkomingsfasen)
- Kamerstukken II 2022/23, 36378, nr. 3 (hoofdstukken 12 en 13 over publieke (internet)consultatie en de omgang met de uitgevoerde toetsen en adviezen)
- Kamerstukken II 2021/22, 36093, nr. 3 (hoofdstuk 5, afzonderlijk hoofdstuk over advisering en toetsing)
Relevante Beleidskompasvragen
Laatst gewijzigd op: 16-7-2024