Inhoudsopgave
- 1. Wat is een MoU?
- 2. Wat is het verschil tussen een verdrag en een MoU?
- 3. Hoe gebruik je een MoU?
- 4. Contactgegevens
1. Wat is een MoU?
Een memorandum van overeenstemming (MoU) is een internationale schriftelijke beleidsafspraak die niet juridisch verbindend is voor de deelnemers aan die afspraak. Afspraken die in een MoU kunnen worden neergelegd zijn bijvoorbeeld praktische werkafspraken en intentieverklaringen. Een MoU is niet juridisch, maar slechts politiek en moreel verbindend voor de deelnemers. Om duidelijk te maken dat het niet gaat om een verdrag, dient verdragstaal, zoals bijvoorbeeld ‘artikel’ en ‘partij’ vermeden te worden.
2. Wat is het verschil tussen een verdrag en een MoU?
Een verdrag bevat juridisch verbindende bepalingen tussen meerdere staten. MoU’s zijn internationale beleidsafspraken die slechts moreel en politiek verbindend zijn. De volgende categorieën afspraken horen in beginsel niet in een MoU thuis omdat die afspraken alleen bij verdrag kunnen worden gemaakt of omdat de naleving daarvan niet juridisch kan worden afgedwongen:
- Bepalingen die in de meeste landen een verdrag vergen, bijvoorbeeld de regeling van privileges en immuniteiten;
- Bepalingen op grond waarvan de ene ondertekenaar de andere kan verplichten tot (internationale rechtspraak) of arbitrage;
- Bepalingen dat er geen internationale rechtspraak of arbitrage zal plaatsvinden;
- Bepalingen tussen de ondertekenaars over onderlinge verdeling van aansprakelijkheid en schadevergoeding;
- Bepalingen over aansprakelijkheid tegenover en schadevergoeding aan derden;
- Bepalingen waarin een verdrag, dat niet op eigen kracht van toepassing is, van toepassing wordt verklaard;
- Bepalingen waarin staat dat een juridisch verbindende regeling (wet of verdrag) voorrang heeft;
- Bepalingen waarin verwezen wordt naar de (wettelijke) vereisten voor van kracht worden van het MoU;
- Bepalingen waarin staat dat opzegging aan een termijn is gebonden of dat bepaalde verplichtingen ook na opzegging blijven bestaan.
3. Hoe gebruik je een MoU?
Medewerkers van de Rijksoverheid kunnen voor het opstellen van een MoU gebruik maken van de Brochure Memoranda of Understanding.
4. Contactgegevens
Heb je te maken met een internationale beleidsafspraak? Neem dan in een zo vroeg mogelijk stadium contact met de Directie Juridische Zaken, Afdeling Internationaal Recht, van het Ministerie van Buitenlandse Zaken via djz-ir@minbuza.nl.
Laatst gewijzigd op: 30-5-2023