Wat doe je als openbaarheid vragen oproept?

Op de achtergrond van de afbeelding staan niet herkenbare mensen en op de voorgrond is een vinger die wijst naar verschillende lege tekstwolken

Gespreksleidraad als openbaarheid schuurt

Stel, je bent bezig met het uitwerken van een nieuw beleids- of wetsvoorstel. Dan kom je vragen tegen zoals: Hoe betrek ik anderen? Wat willen zij? Wanneer breng ik informatie naar buiten? Of: wat is wijsheid als ik niet kan inschatten wat reacties van stakeholders zullen zijn als deze informatie openbaar wordt? Hoe informeer ik de bewindspersoon hier zuiver over?

Dit soort vragen komt direct en indirect terug in de stappen van het Beleidskompas. Maar nu gaat het niet over de inhoud van het voorstel, maar over hoe, wat en wanneer je die inhoud openbaar maakt. Veel daarover is voorgeschreven in wet- en regelgeving, zoals o.a. de WOO. Dat betekent niet dat het altijd makkelijk is en dat er altijd één duidelijke ‘weg voorwaarts’ is.

Openbaarheid kan allerlei vragen oproepen. Hoe kom je tot een goede afweging, en voorkom je dat je beslissingen uitstelt of ontwijkt? Weet je wat de waarden, emoties en normen van de verschillende spelers zijn en waarmee ze verder zouden kunnen? En waarom is het van belang om dat te weten?

Maak de dilemma’s bespreekbaar

Het dilemma bespreekbaar maken en als collega’s elkaar durven aan te spreken en te helpen hiermee om te gaan is cruciaal. Hoe voer je dat gesprek gestructureerd en kom je echt tot de kern zonder aan de oppervlakte te blijven hangen? Door te onderzoeken wat jij zelf wil, durft, kan en mag en de verschillende opties met collega’s te verkennen kom je er soms achter dat de beste route voorwaarts net even anders is dan jij op voorhand dacht.

De handreiking Dilemmagesprekken: als openbaarheid schuurt is bedoeld om medewerkers te helpen om zelf en met elkaar aannames, kennis en keuzes te delen. De handreiking bestaat uit twee documenten: (1) de handreiking met aanwijzingen voor medewerkers die een casus willen inbrengen en begeleiden en (2) een 'canvas' voor deelnemers. Deze handreiking is ontwikkeld in het kader van het actieplan Open Overheid en te vinden op de website open-overheid.nl.  

Meer informatie