Er is al ervaring opgedaan met werken met het Beleidskompas, zoals in het traject van de totstandkoming van een Algemene informatiewet. In drie sessies van drie uur zijn met stakeholders drie vragen van het Beleidskompas uitgewerkt. Hieronder een terugblik met de projectleider Hanneke.
Waarom zijn jullie in een pilot ‘Beleidskompas’ gestapt?
Hanneke: “Met het traject rond de Algemene informatiewet onder leiding van regeringscommissaris Informatiehuishouding, Arre, zijn we eigenlijk achteraan begonnen, namelijk bij het idee dat er een wet moet komen. Belangrijk uitgangspunt daarbij was dat we de totstandkoming van de wet zo open en transparant mogelijk willen doen, in nauwe samenwerking met stakeholders. Daarom kwam al snel de vraag of het IAK niet doorlopen zou moeten worden. Omdat inmiddels bekend was dat het IAK zou worden vervangen door het Beleidskompas en er ook pilots met het toepassen van het Beleidskompas werden gezocht, hebben we met jullie contact gelegd.”
Wat is de Algemene informatiewet?
In veel wet- en regelgeving zijn aspecten van het omgaan met informatie geregeld. De wetgeving op het desbetreffende beleidsterrein (bijvoorbeeld sociale zekerheid, belastingen, omgeving) regelt welke gegevens verwerkt mogen of moeten worden. Daarnaast is er een aantal generieke informatiewetten en -regelingen die randvoorwaarden en eisen stellen aan de informatiehuishouding wat betreft openbaarheid, bewaartermijnen, hergebruik, toegankelijkheid, beveiliging en dergelijke. Deze generieke informatiewetten zijn onder meer de Archiefwet 1995, de Wet open overheid, de Wet hergebruik overheidsinformatie, het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid, de basisregistratiewetten, de Algemene verordening gegevensbescherming en de Baseline informatiebeveiliging overheid.
Omdat deze wetten en regelingen allemaal een onderdeel of aspect van de informatiehuishouding regelen, is het moeilijk om de samenhang daarin te overzien. Een manier om het bovenstaande te regelen en meer samenhang te brengen in de bestaande wet- en regelgeving op het gebied van informatievoorziening en informatiehuishouding is van een Algemene informatiewet.
Wat had je verwacht dat deze pilot jullie zou opleveren?
“We hadden verwacht dat we met jullie vragen de beleidsvoorbereiding door zouden lopen. We zijn in de pilot gestart met vraag 3, want de eerste vragen – wat is het probleem en wat is het doel - hadden we zelf al ingevuld, ook als voorbereiding voor de sessies. Vanaf vraag 3 ga je na welke opties er zijn om je probleem op te lossen. Beide trajecten kwamen mooi samen: wij stonden net op het punt om onze stakeholders te betrekken, en dat is nou net wat er ook centraal staat in het Beleidskompas: het betrekken van je omgeving gedurende het gehele traject van beleidsvoorbereiding.”
Wat heeft het je opgeleverd?
“Dat de pilot werd begeleid door jullie collega Abdel heeft ons enorm ontlast. We konden zelf als deelnemer meedoen en –praten, dat gaf ontzettend veel lucht. Het hielp ook dat Abdel heel goed wist waar hij het over had: hij kent het Beleidskompas natuurlijk door en door, maar was ook goed op de hoogte van de ontwikkelingen in onze beleidscasus. Dat werkte heel goed.
Dat een brede groep stakeholders aan tafel zat, heeft veel opgeleverd: veel inhoudelijke expertise is naar voren gebracht waar we veel aan hebben. Maar ook voor de onderlinge verhouding was het doorlopen van dit traject erg goed.
Vraag 4 van het Beleidskompas betreft de gevolgenbeoordeling. Dat is een complexe vraag. De door jullie aangeleverde ondersteunende modellen hielpen hier goed bij. Ze leveren een goed inzicht op in de voor- en nadelen en risico’s. Dat is een mooie basis om die ook verder kwantitatief uit te werken in het vervolg, bijvoorbeeld bij de uitvoeringstoets.”
Wat zou je anders doen?
“We merkten dat we steeds te weinig tijd hadden en de sessies eigenlijk net te kort waren. Dat is nuttige informatie voor de toekomst: organiseer meer bijeenkomsten of probeer minder te bespreken. Ook is het belangrijk om duidelijk te hebben hoe je omgaat met verslaglegging van de ene sessie en voorbereiding van de volgende sessies. Omdat er veel externe partijen bij waren, is het belangrijk dat je weet wat en wanneer je iets gaat terugkoppelen. Daar gaat nog best veel tijd in zitten, wat we een beetje hebben onderschat.”
Heb je ook een best practice uit de beleidspraktijk die je zou willen delen met collega’s? Laat het gerust weten, via beleidskompas@kcbr.nl.
Laatst gewijzigd op: 19-5-2023