Erkenningsregeling

Inhoudsopgave

1. Wat is een erkenningsregeling?

Algemeen

Een erkenningsregeling is een regeling waarbij wordt gecontroleerd of de activiteiten van een onderneming voldoen aan bepaalde voorwaarden. Als ze hieraan voldoet, mag de onderneming zich ‘erkend’ noemen. Door een erkenning kan een onderneming opvallen vergeleken met concurrenten.

Er zijn twee vormen van erkenningsregelingen: onafhankelijke erkenningsregelingen en erkenning door brancheorganisaties. Een onafhankelijke erkenningsregeling is toegankelijk voor elk bedrijf dat aan de eisen voldoet. Als een bedrijf erkend wil worden door een brancheorganisatie, moet het lid zijn van deze organisatie. Bovendien kunnen er nog meer eisen worden gesteld. Erkende ondernemingen krijgen vaak het recht een logo of keurmerk te voeren. Zie hiervoor het instrument ‘keurmerk’.

Kenmerken erkenningsregeling

  • Een erkenningsregeling staat niet in een wet. Wel kan een wet verplichten dat een erkenningsregeling wordt gemaakt. Als dit niet zo is, gaat het om overeenkomsten die vanuit het privaatrecht zijn ontstaan.
  • Het is geen formeel beleidsinstrument. De regels worden opgesteld door:
    • een brancheorganisatie
    • een onafhankelijke organisatie
    • semi-overheid
    • overheid.
  • Het is een indirect beleidsinstrument en co-productie van beleid.
  • Het is een effector. Daarmee wordt bedoeld dat het helpt bij de uitvoering van beleid.
  • Het is een specifiek instrument, want het is alleen bedoeld voor een bepaalde doelgroep.
  • Een erkenning is niet eenzijdig, maar wederkerig. Daarmee wordt bedoeld dat je aan bepaalde verplichtingen moet voldoen als je een erkenning krijgt.
  • Het is een horizontaal instrument. Daarmee bedoelen we dat het niet van bovenaf verplicht wordt door de overheid, maar dat de overheid als medepartij bepaald gedrag wil aanmoedigen.
  • Een erkenningsregeling is bedoeld om bepaald gedrag aan te moedigen. Partijen moeten zich houden aan de kwaliteitseisen. Als ze dat niet doen, kunnen ze de erkenning verliezen.
  • De handhaving gebeurt vaak door de opsteller van de erkenningsregeling. De manier waarop is afhankelijk van de manier waarop de regeling is gemaakt.
  • Een erkenningsregeling is gericht op organisaties die erkend zijn of die erkend willen worden.
  • Het maken van een erkenningsregeling kost veel geld. Dat kan je weerhouden om eraan te beginnen of juist ermee op te houden. Dan zouden de investeringen namelijk voor niets geweest zijn.

Voordelen

  • Het verbetert de doorzichtigheid van een markt.
  • Als het nodig is, kan de overheid de regels voor een erkenningsregeling verplichten.
  • Overheidstoezicht kan meer gericht worden toegepast, namelijk door verschil te maken tussen partijen die wel en niet erkend zijn. Bovendien kunnen de eisen in de erkenning als hulpmiddel worden gebruikt voor de gehele sector.
  • Minder druk op de overheid om kwaliteit en veiligheid van producten te regelen.

Nadelen

  • De voorwaarden die partijen stellen, kunnen voor de overheid onvoldoende zijn.
  • Er zijn minder sturingsmogelijkheden als de zelfregulering niet werkt.
  • De erkenningsregeling werkt minder goed als er meer zaken door de overheid verplicht worden gesteld.
  • Consumenten kunnen denken dat de overheid controleert of de codes worden nageleefd. Daardoor hebben ze vertrouwen in de producten van erkende ondernemingen. Dit vertrouwen is niet altijd terecht.

Terug naar boven

2. Hoe gebruik je een erkenningsregeling?

Een erkenningsregeling kan gebruikt worden om:

  • informatieproblemen op te lossen. Dit geldt als één partij meer weet dan een andere partij waardoor er een scheve machtsverhouding is.
  • de controle van normen makkelijker te maken, omdat je gedragingen beter kan zien.
  • het kwaliteitsniveau in een branche te verbeteren.

Slaagfactoren

  • Duidelijke toelatingsprocedure.
  • Bekendheid van de naam en betekenis van de regeling.
  • Publicatie van een overzicht van erkende ondernemers.
  • Goede klachtenregeling.
  • Er moet een controlerende instantie zijn die onafhankelijk is.
  • De branchevereniging of onafhankelijke organisatie moet goed georganiseerd zijn.
  • Hoog dekkingspercentage, i.v.m. geloofwaardigheid van de regeling.
  • De eisen moeten van tevoren duidelijk zijn.
  • Er moet op een onafhankelijke manier worden besloten over de toelating.
  • De regeling moet iets opleveren voor de ondernemers en degenen die hun producten kopen.
  • Herkenbaarheid in de markt.

Faalfactoren

  • Te veel verschillende ondernemingen onder één erkenningsregeling.
  • Geen herkenbaarheid in de markt, onbekend is onbemind.
  • Betrouwbaarheid: één slechte ervaring met een erkende ondernemer heeft een negatief effect op de gehele regeling.
  • Een erkenningsregeling kan leiden tot afscherming van de markt en eventueel kartelvorming.
  • Brancheondernemingen kunnen zulke eisen stellen dat nieuwkomers er nadeel van ondervinden. De Autoriteit Consument en Markt bepaalt dat erkenningsregelingen aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen om te zorgen dat ze niet beperkend zijn voor de mededinging. Deze voorwaarden gaan over openheid, transparantie, onafhankelijkheid en de aanvaarding van waarborgen die vergelijkbaar zijn met de voorwaarden in de regeling.

Terug naar boven

Laatst gewijzigd op: 1-8-2023