Inhoudsopgave
- 1. Wat is de verplichte kwaliteitseis?
- 2. Wat zijn effecten op gendergelijkheid?
- 3. Waarom is een analyse van de effecten op gendergelijkheid nodig?
- 4. Wanneer moet je de effecten op gendergelijkheid analyseren?
- 5. Hoe analyseer ik de effecten op gendergelijkheid?
- 6. Waar vind ik meer informatie?
- 7. Wie kan mij verder helpen?
- 8. Welke andere criteria en uitgangspunten hangen samen met de effecten op gendergelijkheid?
1. Wat is de verplichte kwaliteitseis?
De verplichte kwaliteitseis Effecten op gendergelijkheid is onderdeel van de Sustainable Development Goals (SDG’s). Dit zijn de ‘Duurzame Ontwikkelingsdoelen’ die door VN-lidstaten zijn aangenomen tijdens de SDG-top op 25 september 2015. De kwaliteitseis Effecten op gendergelijkheid is een uitwerking van Duurzaam Ontwikkelingsdoel 5. Op 18 mei 2018 heeft de Minister van Buitenlandse Zaken beloofd de effecten van nieuwe wetten, beleid en regels op de SDG’s een zichtbaar onderdeel te maken van het integraal afwegingskader (IAK). Zie hiervoor de brief van de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking van 18 mei 2018 (Kamerstukken II 2017/18, 26458, nr. 288). Daarom is de kwaliteitseis ‘Effecten op gendergelijkheid’ aan het Beleidskompas toegevoegd.
2. Wat zijn effecten op gendergelijkheid?
Hieronder vind je een korte (3 min) introductie van de kwaliteitseis Effecten op gendergelijkheid.
Als je op bovenstaande afbeelding klikt, opent het filmpje over de Kwaliteitseis Gendergelijkheid in Vimeo in een nieuw venster.
Met gendergelijkheid bedoelen we: de situatie waarin alle burgers gelijke rechten, plichten, en kansen hebben en krijgen, zonder te letten op hun gender. Gendergelijkheid gaat over juridische gelijkheid en over gelijke toegang tot materiële en niet-materiële hulpbronnen. Je moet het niet verwarren met genderneutraal beleid. Dat is hier niet aan de orde.
3. Waarom is een analyse van de effecten op gendergelijkheid nodig?
Sommige maatregelen zullen overduidelijk effect hebben op de gelijkheid tussen vrouwen en mannen, terwijl bij andere maatregelen het verband soms minder duidelijk is. Het effect hoeft echter niet minder ingrijpend te zijn. Wat vooral van belang is, is dat je goed nadenkt over het genderaspect en dat je niet te snel denkt dat er geen effecten op de gelijkheid tussen vrouwen en mannen zijn. Door deze kwaliteitseis denk je hierover na. Dat betekent niet dat je jouw beleid ook per definitie moet aanpassen. Als je je maar bewust bent van de gevolgen. Die gevolgen hoeven niet de doorslag te geven, maar er moet wel over nagedacht worden.
4. Wanneer moet je de effecten op gendergelijkheid analyseren?
De effecten op gendergelijkheid moeten worden meegenomen in de beleidsvoorbereiding. En in het bijzonder moet bij stap 4 (Wat zijn de gevolgen van deze opties?) van het Beleidskompas worden bekeken of beleid niet onbewust de verschillen tussen mannen en vrouwen vergroot. De effecten worden dus meegenomen bij het in kaart brengen van de gevolgen van nieuw beleid. Dit kan onder andere ook bestaan uit gesprekken met belanghebbenden en de samenleving voordat nieuw beleid wordt vormgegeven.
5. Hoe analyseer ik de effecten op gendergelijkheid?
De kwaliteitseis bestaat uit twee aparte onderdelen. Het eerste onderdeel gaat over de effecten van het voorstel op de gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Deze moet je in kaart brengen. Als er negatieve of beperkende effecten zijn, moet je beschrijven hoe deze zijn geminimaliseerd. Als minimalisatie niet kan, leg je uit waarom dit zo is. Het tweede onderdeel gaat over het raadplegen van partijen die door het voorstel geraakt zullen worden.
Het kan zijn dat een onderdeel of vraag niet belangrijk of niet van toepassing is. Dan leg je uit waarom dat zo is. Effecten die op het eerste gezicht niet aanwezig lijken te zijn, kunnen op deze manier zichtbaar worden.
Er zijn enkele belangrijke vragen die je moet stellen bij de analyse:
Kun je effecten verwachten die de gelijkheid tussen vrouwen en mannen beïnvloeden? Waarom wel/niet?
- Hoe helpt het beleid of de wet-/regelgeving bij het verminderen van de bestaande ongelijkheid tussen vrouwen en mannen? (doorloop het stroomschema om toe te lichten)
- Als punt a niet geldt, blijft de huidige mate van gelijkheid tussen vrouwen en mannen dan beschermd? (doorloop het stroomschema om toe te lichten)
Klik op de afbeelding om te vergroten
6. Waar vind ik meer informatie?
- Sustainable Development Goals (SDG’s)
- Concepts and definitions op website European Institute for Gender Equality
- Vrouwenemancipatie (gendergelijkheid) op website Rijksoverheid.nl
- Stroomschema kwaliteitseis Effecten op gendergelijkheid
11-10-2021 | pdf-document, 101 kB | 2 pagina('s)
7. Wie kan mij verder helpen?
- Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) > Directie Emancipatie
sdg5@minocw.nl
Het Ministerie van Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) coördineert het emancipatiebeleid. Hierbij werkt het Ministerie van OCW samen met vakdepartementen om gendergelijkheid aan te moedigen en te realiseren.
8. Welke andere criteria en uitgangspunten hangen samen met de effecten op gendergelijkheid?
Zie stroomschema bij 5. Als de positie van groepen burgers in het geding is. Denk hierbij aan gecombineerde vormen van achterstanden: van gender met beperking, met seksuele oriëntatie, met leeftijd, met opleidingsniveau met herkomst, met sociaaleconomische status etc.
Het kabinet streeft daarom naar een intersectionele aanpak waarin rekening wordt gehouden met het feit dat mensen op basis van meerdere kenmerken en posities kunnen verschillen van de dominante groep, waardoor zij gelijktijdig verschillende vormen van ongelijkheid kunnen ervaren. Het kabinet kijkt per onderwerp hoe een intersectionele benadering ingezet kan worden voor effectievere beleidsinterventies.
Laatst gewijzigd op: 26-6-2023